Hoe kan een grupstal de juiste waardering krijgen?

Na de Kenniscarrousel die we op 30 september jl. organiseerden, ontvingen wij meerdere verdiepende vragen aan onze adviespool. Eén van deze vragen had betrekking op de waardering van een grupstal in de Kringloopwijzer en PlanetProof. Boeren kunnen deze emissiearme stallen niet juist kwijt in deze monitors, ze hebben alleen de mogelijkheid om de stal te waarderen in de categorie Overige stalsystemen, maar dat is een variant met hoge emissies.

De adviesvraag:

Ik heb een grupstal met kettinguitmesterij. De vaste mest gaat buiten op de bult en de gier eronder in de put, dit is een emissiearm stalsysteem. Vaak wordt in onderzoeken naar deze opslag gerefereerd, het is ideaal dat de mest gescheiden wordt. Echter, bij de Kringloopwijzer en PlanetProof van Friesland Campina kan ik mijn stalsysteem niet juist kwijt. Ik heb van meerdere boeren gehoord dat ze hier ook tegenaan lopen. De stal valt dan onder Overige stalsystemen en dat is een variant met hoge emissies. Ik loop eigenlijk overal dood. Het enige advies dat ik heb gekregen is dat ik een proefstalstatus moet aanvragen. Maar dat vind ik vreemd aangezien dit het oudste stalsysteem is dat er is. Hebben jullie misschien een idee hoe dit stalsysteem ook geaccepteerd kan worden?

Antwoord:

De beste RAV-code die kan worden ingevuld is A1.1 dat is één voor een grupstal, al is dat dan gebaseerd op de drijfmestgrup met stalen roosters. Er is geen RAV-code voor grupstallen met vaste mest en die gaat er naar verwachting ook niet meer komen, omdat deze stallen in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zullen gaan verdwijnen. Voor een nieuwe RAV-code moet dan onderzoek en metingen gedaan worden en dat is een kostbare zaak en alleen zinvol geacht voor grote groepen stallen.

Van de adviseur: Als hij tot nu toe Overige stalsystemen heeft ingevuld (RAV-code A1.100) dan heeft hij inderdaad een hoge emissiefactor per kg nl. 13 kg. Die van A1.1 is slechts 5,7 kg en dat is de stal met de laagste code die op de hele RAV-lijst staat, dus eigenlijk zo gek nog niet. Maar ik begrijp zijn punt wel, want vaste mest bij de bron scheiden is het allermooist. Let echter wel op: de mesthoop achter de stal is ook een emissie-bron en wordt in de huidige normering (nog) niet meegerekend. Dus dat is mooi meegenomen.

Wat verder natuurlijk van belang is in de daadwerkelijke beperking van de

emissie in de praktijk is de manier van uitrijden van de gier. Als dit onverdund gebeurd dan is de emissie in de praktijk best wel stevig. Dus een goed praktijktip voor deze ondernemer is:

  • Vul RAV-code A1.1 in
  • Wees netjes op je mestvaalt
  • Verdun de gier met royaal water alvorens deze aan te wenden op het grasland

De boer over de adviespool:

‘Ik ben heel tevreden over de adviespool. Er werd snel gereageerd nadat ik mijn vraag had ingediend, ze pakten snel en serieus de weg naar een antwoord op. Ik werd goed geïnformeerd over welke wegen werden bewandeld om de vraag te beantwoorden. Dus de communicatie en advies was uitstekend. Voor ons als boeren is het best lastig om de weg te vinden binnen alle mogelijkheden en wet- en regelgeving.

Ik zie de adviespool als een soort van kennisbank waar ik met mijn vraag terecht kan, het werkt voor mij als een soort van wegwijzer. Er zijn vele belangenorganisaties die aangeven dat ze de boer willen helpen, die ervaring heb ik niet met hen. Mocht ik de volgende keer weer een vraag omtrent dit thema hebben, dan meld ik me weer bij de adviespool’.

Heeft u ook een vraag over stallenbouw?

Vraag gratis advies aan

Onze adviseurs

De adviespool is een pool met onafhankelijke adviseurs die met de vraagsteller meedenkt en advies verleent en kan rechtstreeks benaderd worden door boeren, deelnemers in gebiedsprocessen, collectieven etc. De opgedane kennis wordt vervolgens (anoniem) met een breder publiek gedeeld, zodat we met z’n allen leren en stappen voorwaarts komen. 

Er zijn inmiddels 30 adviseurs aangehaakt die elk vanuit hun eigen expertise onafhankelijk advies kunnen geven.

Bekijk hier onze adviseurs

Veelgestelde vragen adviespool

De adviespool kan u op een breed vlak van advies voorzien. Denk aan de thema's:

  • Bodem
  • Bedrijfseconomische aspecten
  • Water/waterkwaliteit
  • Agrarisch natuurbeheer
  • Landschapsbeheer
  • Functionele agrobiodiversiteit
  • Voedingsadvies
  • Kringlooplandbouw
  • Regeneratieve landbouw
  • Natuurinclusieve landbouw

Bodem

  • Hoe kan ik bodemstructuur in gepachte grond verbeteren? Hoe is het met mijn bodem gesteld? Hoe kan ik mijn bodem verbeteren?
  • Hoe kan ik bodemleven stimuleren?

Bemesting

  • Hoe kom ik aan vaste mest? Wat zijn de effecten daarvan? Is drijfmest scheiden iets voor mij of sleepslangbemesting?
  • Wat kan je doen met vlinderbloemigen?
  • Wat is het effect van groenbemesters?

Gewassen

  • Hoe pas ik kruidenrijk grasland in? Op welk perceel past dat het beste? Maaien of beweiden? Kan ik meer eiwitrijk veevoer winnen van mijn eigen bedrijf?
  • Wat zijn de mogelijkheden in maaien en beweiden om bij te dragen bedrijf, koe en omgeving? Welke alternatieven zijn er voor mais?

Natuur

  • Hoe past ik agrarisch natuurbeheer in mijn bedrijfsvoering? Welke voor en nadelen zitten er aan particulier natuurbeheer?
  • Wat kan ik doen met randenbeheer (akkerranden, kruidenranden, bufferstroken, FAB randen)?

 Water

  • Ecologisch slootschonen?
  • Hoe kan ik door minder uitspoeling de waterkwaliteit verbeteren?
  • Wat doen flauwe taluds met randenbeheer/waterkwaliteit?

Bedrijfseconomie van maatregelen

  • Hoe pakt het verdienmodel uit van natuurinclusieve landbouw? Welke kengetallen zijn er bij maatregelen?
  • Ik wil op een ander spoor met mijn bedrijf: kan ik eens breed hierover sparren met een adviseur? Wat zijn de effecten op mijn bedrijfsvoering en bedrijfseconomie?
  • Mijn buurman doet aan botanisch beheer. Ik werk aan het verminderen van stikstofemissie. Is er een manier om onze bedrijfsvoeringen (economisch) met elkaar te bespreken en te vergelijken?

Emissie

  • Welke mogelijkheden zijn er in ontwerp/aanpassing van de stal voor emissies?
  • Ik wil externe inputs verminderen, krachtvoer of kunstmest, middelen. Wat voor gevolgen heeft dat? Of ik wil iets met stikstofemissies.
  • Anders bemesten, of een stalaanpassing en heb advies nodig. Wat komt er praktisch kijken bij samenwerking tussen melkveehouders en akkerbouwers?

Veenweide

  • Is een neventak in een veenweidegebied misschien voor mij een goede manier om aan NIL te doen? Welke perspectieven zijn er om te boeren met hogere peilen?
  • Hoe kan ik weidevogelbeheer, omgaan met bodem/mest en CO2-uitstoot verminderen omzetten in een kans?

De provinsje Fryslân stelt jaarlijks een bepaald bedrag beschikbaar aan BoerenNatuur Fryslân voor adviesverstrekking. Vanzelfsprekend zit er een limiet aan het budget, vandaar dat bij de aanvragen kijken naar:

  • De aanvrager dient zijn agrarische bedrijf in de provinsje Fryslân uit te voeren.
  • De aard van de vraag - Is er al eerder een aanvraag op dit thema geweest, waarbij het gegeven advies ook voor de nieuwe aanvrager zou kunnen gelden?
  • Betreft het een vraag waarbij de experts echt kunnen helpen om stappen richting NIL te zetten of betreft het meer een vraag voor gangbare landbouw?
  • Kunnen wij bij het beantwoorden van de vraag meerdere boeren betrekken, zodat een groter deel van onze doelgroep verder geholpen wordt.

Tot een max. bedrag van € 1500,- kan gratis advies worden gegeven bij individuele aanvragen. Voor groepen geldt een aangepast tarief. Voor bepaalde aanvragen wordt het advies dan ook voor 100% vergoed, andere adviesgesprekken voor een deel. Het is afhankelijk van de complexiteit van het probleem. Vooraf zijn we hier duidelijk en transparant over, zodat u naderhand niet voor verrassingen komt te staan.