Behoud opbrengst en kwaliteit ruwvoer na afbouw derogatie

Klik hier voor het PDF bestand

Aanleiding

Een melkveehouder uit het zuidwesten van de provincie maakt zich zorgen over het behoud van de opbrengst en kwaliteit van het ruwvoer, nu er door de afbouw van derogatie minder mest beschikbaar is. LAP-adviseur Christiaan Bondt heeft deze case in behandeling genomen.

Vraagstelling

De melkveehouder wil graag:

  • advies over hoe om te gaan met minder beschikbare mest door afbouw derogatie
  • weten hoe hij de opbrengst en kwaliteit van het ruwvoer op peil kan houden en
  • weten welke natuurinclusieve oplossingen hierbij kunnen passen.

Advies

Naar aanleiding van het gesprek heeft Christiaan nog een paar hoofdpunten bekeken.

  • Het bouwplan verandert naar een meer dynamisch bouwplan, meer diversiteit in planten en een betere benutting van de stikstof.
  • Er wordt gestreefd naar een hogere kwaliteit met behoud van opbrengst.

Een opzet hiervoor kan zijn:

  • 33 ha grasland op veen, geen grond voor klavers en een bouwplan. Wel proberen door middel van doorzaaien en onderhoud meer goede grassen in te brengen.
  • 22 ha bouwland in een vruchtwisseling brengen. Bijvoorbeeld mais in combinatie met grasklaver, evt. productief kruidenrijk. Na 2 jaar wordt de klaver weer gescheurd en komt er mais. Het doel is om de mais minimaal te bemesten, zodat de stikstof optimaal benut wordt.
  • 33 ha klei op veen zal productiever gras klaver worden, mogelijk ook met kruiden. Deze grond zal af en toe met minimale grondbewerking vernieuwd worden.

Het doel is om de klaverpercelen zo in te richten, dat stikstof uit kunstmest niet meer nodig is. Ook gaat er op het akkerbouwgedeelte minder drijfmest, deze kan dan verdeeld worden over de grond waar geen of minder klavers staan. Wel komt het neer op een meer gebalanceerde voeding van de bodem. Denk hierbij aan kali, calcium en ook sporenelementen.

Wanneer er in het voer meer klavers en/of kruiden komen, moet er rekening gehouden worden met een ander fermentatieproces. Het doel is een snelle pH-daling, zodat het eiwit beter intact kan blijven. Pas altijd een homo fermentatief inkuilmiddel toe, Biosyl, Ecosyl, of gelijkwaardig.

Daarnaast is het advies om conserveringstechnisch en voedingstechnisch in overweging te nemen om gras te laten hakselen. Dit lijkt in eerste instantie naar hogere kosten te leiden, maar het gaat zich terugverdienen in meer melk en minder krachtvoer.

In de stal wordt stro in de boxen gestrooid, dat is een erg mooi systeem. Nu de mestafzet wat

lastig is kan het een mooi product zijn om af te voeren. Aandachtspunten hierbij:

  • Voorkom inregenen van water. Dit geeft ongewenste uitspoeling van mineralen en in een te nat product met een droge stof lager dan 30% ontstaat het risico op rotting en kan er meer stikstofverlies optreden.
  • In de basis zit er weinig urine in de mest en zal het makkelijk fermenteren, hiervoor moet het wel mooi worden gestapeld en niet inregenen.
  • Composteren geeft het risico op verlies van stikstof en koolstof tot 30%.
  • Ook is er gesproken over compost via agricycling. Een mooi idee om bermgras en hekkelspecie te benutten. Dit zou ook als toplaag kunnen dienen op de vaste mest.

Concrete adviezen voor de lezer:

  • Klaverpercelen kunnen stikstof uit kunstmest vervangen.
  • Gebalanceerde bodemvoeding bestaat uit o.a. kali, calcium en sporenelementen.
  • Wanneer er in het ruwvoer meer klavers en/of kruiden komen, moet er rekening gehouden worden met een ander fermentatieproces. Pas altijd een homo fermentatief inkuilmiddel toe, Biosyl, Ecosyl, of gelijkwaardig.
  • De kosten van het hakselen van ruwvoer kunnen zich terugverdienen in meer melk en minder ruwvoer.
  • Vaste mest uit de stal kan een toevoeging zijn voor de bodem. Zorg er hierbij voor, dat het bij bewaring mooi is opgestapeld en er geen regen in kan komen. Door toevoeging van bermgras en/of hekkelspecie kan extra voedingswaarde voor de bodem met het bodemleven worden gecreëerd.

N.B.: de bij deze case getoonde foto dient slechts ter illustratie en is niet aan dit bedrijf verbonden

24.105/mz

Heeft u een vraag over de kwaliteit en opbrengst van ruwvoer?

Vraag gratis advies aan

Onze adviseurs

De adviespool is een pool met onafhankelijke adviseurs die met de vraagsteller meedenkt en advies verleent en kan rechtstreeks benaderd worden door boeren, deelnemers in gebiedsprocessen, collectieven etc. De opgedane kennis wordt vervolgens (anoniem) met een breder publiek gedeeld, zodat we met z’n allen leren en stappen voorwaarts komen. 

Er zijn inmiddels 30 adviseurs aangehaakt die elk vanuit hun eigen expertise onafhankelijk advies kunnen geven.

Bekijk hier onze adviseurs

Veelgestelde vragen adviespool

De adviespool kan u op een breed vlak van advies voorzien. Denk aan de thema's:

  • Bodem
  • Bedrijfseconomische aspecten
  • Water/waterkwaliteit
  • Agrarisch natuurbeheer
  • Landschapsbeheer
  • Functionele agrobiodiversiteit
  • Voedingsadvies
  • Kringlooplandbouw
  • Regeneratieve landbouw
  • Natuurinclusieve landbouw

Bodem

  • Hoe kan ik bodemstructuur in gepachte grond verbeteren? Hoe is het met mijn bodem gesteld? Hoe kan ik mijn bodem verbeteren?
  • Hoe kan ik bodemleven stimuleren?

Bemesting

  • Hoe kom ik aan vaste mest? Wat zijn de effecten daarvan? Is drijfmest scheiden iets voor mij of sleepslangbemesting?
  • Wat kan je doen met vlinderbloemigen?
  • Wat is het effect van groenbemesters?

Gewassen

  • Hoe pas ik kruidenrijk grasland in? Op welk perceel past dat het beste? Maaien of beweiden? Kan ik meer eiwitrijk veevoer winnen van mijn eigen bedrijf?
  • Wat zijn de mogelijkheden in maaien en beweiden om bij te dragen bedrijf, koe en omgeving? Welke alternatieven zijn er voor mais?

Natuur

  • Hoe past ik agrarisch natuurbeheer in mijn bedrijfsvoering? Welke voor en nadelen zitten er aan particulier natuurbeheer?
  • Wat kan ik doen met randenbeheer (akkerranden, kruidenranden, bufferstroken, FAB randen)?

 Water

  • Ecologisch slootschonen?
  • Hoe kan ik door minder uitspoeling de waterkwaliteit verbeteren?
  • Wat doen flauwe taluds met randenbeheer/waterkwaliteit?

Bedrijfseconomie van maatregelen

  • Hoe pakt het verdienmodel uit van natuurinclusieve landbouw? Welke kengetallen zijn er bij maatregelen?
  • Ik wil op een ander spoor met mijn bedrijf: kan ik eens breed hierover sparren met een adviseur? Wat zijn de effecten op mijn bedrijfsvoering en bedrijfseconomie?
  • Mijn buurman doet aan botanisch beheer. Ik werk aan het verminderen van stikstofemissie. Is er een manier om onze bedrijfsvoeringen (economisch) met elkaar te bespreken en te vergelijken?

Emissie

  • Welke mogelijkheden zijn er in ontwerp/aanpassing van de stal voor emissies?
  • Ik wil externe inputs verminderen, krachtvoer of kunstmest, middelen. Wat voor gevolgen heeft dat? Of ik wil iets met stikstofemissies.
  • Anders bemesten, of een stalaanpassing en heb advies nodig. Wat komt er praktisch kijken bij samenwerking tussen melkveehouders en akkerbouwers?

Veenweide

  • Is een neventak in een veenweidegebied misschien voor mij een goede manier om aan NIL te doen? Welke perspectieven zijn er om te boeren met hogere peilen?
  • Hoe kan ik weidevogelbeheer, omgaan met bodem/mest en CO2-uitstoot verminderen omzetten in een kans?

De provinsje Fryslân stelt jaarlijks een bepaald bedrag beschikbaar aan BoerenNatuur Fryslân voor adviesverstrekking. Vanzelfsprekend zit er een limiet aan het budget, vandaar dat bij de aanvragen kijken naar:

  • De aanvrager dient zijn agrarische bedrijf in de provinsje Fryslân uit te voeren.
  • De aard van de vraag - Is er al eerder een aanvraag op dit thema geweest, waarbij het gegeven advies ook voor de nieuwe aanvrager zou kunnen gelden?
  • Betreft het een vraag waarbij de experts echt kunnen helpen om stappen richting NIL te zetten of betreft het meer een vraag voor gangbare landbouw?
  • Kunnen wij bij het beantwoorden van de vraag meerdere boeren betrekken, zodat een groter deel van onze doelgroep verder geholpen wordt.

Tot een max. bedrag van € 1500,- kan gratis advies worden gegeven bij individuele aanvragen. Voor groepen geldt een aangepast tarief. Voor bepaalde aanvragen wordt het advies dan ook voor 100% vergoed, andere adviesgesprekken voor een deel. Het is afhankelijk van de complexiteit van het probleem. Vooraf zijn we hier duidelijk en transparant over, zodat u naderhand niet voor verrassingen komt te staan.