Eind februari ’23 zijn wij met de tweede KBA (Kosten- en batenanalyse) groep gestart vanuit Living Lab Fryslân, nu zijn hier twee studiegroepen mee actief. 

Waar de ene groep al erg ver is in hun bedrijfsvoering rondom extensivering, was de andere groep vooral aan het verkennen wat het voor hen zou betekenen om hierin veranderingen door te voeren. 

Welke inzichten zijn opgedaan tijdens het traject, wat valt op? 

Er zijn twee knelpunten bij de groep die nadenkt om over te schakelen. Wanneer je meer met agrarisch natuurbeheer doet en daarvoor later maait, dan stijgt de CO2-uitstoot. Daarnaast is het % eiwit van eigen land bij een uitgestelde maaidatum lager, waardoor je moet gaan compenseren. Maar hoe doe je dit? 

Wil je wel al stapjes maken, zonder je bedrijfsvoering meteen helemaal om te gooien, dan zijn er al veel kleine praktische dingen die je kunt doen. Denk hierbij aan meer weidegang of bijv. met het inzaaien van klavers/vlinderbloemigen de aankoop van kunstmest besparen. 

Wil je grote stappen maken en aan de slag met de vraagstukken zoals hierboven beschreven, dan zul je je bedrijfsstructuur goed tegen het licht moeten houden om zo ook een goede boterham te blijven verdienen (dat is mogelijk!). Het vraagt vooral een aanpassing voor jou als ondernemer en hoe je hiermee omgaat. Wil je bijvoorbeeld fors minder kunstmest, dan vraagt dit een andere manier van beheer met je grasland. Wil je veel meer gaan weiden, dan betekent dit dat je de liters per koe een beetje laat zakken. Er is best veel mogelijk, je moet goed kijken wat dit voor jouw bedrijf en als ondernemer inhoudt. Elk bedrijf is immers uniek. 

Het bespreken van de cijfers van de kringloopwijzer met elkaar heeft ook veel lering en inzicht gegeven.

Waar kunnen we lering uit trekken?

Met name wanneer je het extreem maakt in de berekeningen met het oog op extensivering wordt het duidelijk wat het betekent als je rigoureus gaat omschakelen. Mits je consequent bent met je opzet. Wanneer je bijvoorbeeld veel wilt weiden, dan moet je niet in de verleiding komen om weer bij te voeren. Als je op twee gedachten gaat hinken, dan maak je teveel kosten en loop je vast. Door doelgericht aan de slag te gaan, is het zeker mogelijk om je bedrijfsvoering compleet anders in te richten. 

Denk je erover na om te extensiveren, dan is het goed om nu al bepaalde stappen te zetten. Is er nu bijvoorbeeld geen grond beschikbaar, maar later wel, dan kun je veel sneller door met extensivering. Zie het als een investering in de toekomst. Komt de kans voorbij, dan kun je direct instappen. 

Hoe doe jij dat in jouw bedrijf?

De 1e studiegroep is inmiddels een hechte groep en is al een stuk verder in hun bedrijfsvoering. Waar de 2e groep druk bezig is met de gedachte van omschakelen, zijn deze boeren daar al een hele tijd mee bezig. De groep helpt elkaar om steeds weer een verdiepende slag te maken door heel veel informatie uit te wisselen, nieuwe ideeën te bedenken rondom hun bedrijfsvoering en hoe ze bepaalde zaken binnen hun bedrijf kunnen optimaliseren. We merken dat het werken in groepsverband heel gunstig werkt voor een positieve mindset en boeren helpen elkaar om verder te komen.

Er wordt strategisch nagedacht met een blik op de toekomst, bijvoorbeeld qua financieringsvormen, beschikbaarheid van grond en de betaalbaarheid van de grond. Op basis daarvan worden keuzes gemaakt om weer een stapje te kunnen maken. Verder worden pijnpunten in vertrouwen met elkaar besproken en gaan ze cijfergericht bekijken hoe ze bepaalde zaken binnen hun bedrijfsvoering voor elkaar kunnen krijgen. En vaak wordt de vraag gesteld, hoe doe jij dat in jouw bedrijf? Samen gaan ze dan kijken hoe om te gaan met deze uitdagingen, om zo elkaar te versterken.

Benieuwd wat het project inhoudt? 

Lees er meer over via deze link.